Bài viết này là phần 2 trong series hai bài viết chia sẻ về kinh nghiệm học IFRS. Quý vị độc giả có thể đọc phần 1 tại đây.
Trong nội dung bài viết này, chúng tôi xin phép chia sẻ tới quý vị độc giả một số kinh nghiệm trong quá trình học IFRS.
1. Xác định mục tiêu học
Việc xác định mục tiêu học là một việc hết sức quan trọng trong quá trình học chuẩn mực. Chúng ta cần trả lời được câu hỏi: Học IFRS vì mục tiêu gì?
Ứng với mỗi mục tiêu khác nhau sẽ có những cách tiếp cận và phương pháp học khác nhau.
Ví dụ:
- Một người cần cập nhật nhanh kiến thức của chuẩn mực để phục vụ cho công việc hiện tại sẽ có nhu cầu học các kiến thức thiết thực và sát sườn nhất đối với công việc của họ;
- Một người muốn chuẩn bị kiến thức để làm việc tại nhiều công ty thuộc các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau sẽ cần chuẩn bị kiến thức một cách toàn diện nhất;
- Một người muốn làm việc trong lĩnh vực tư vấn về chuẩn mực sẽ cần phải có hiểu biết rất sâu rộng về chuẩn mực;
- Hay một nhà đầu tư muốn tìm hiểu về chuẩn mực để phục vụ cho việc đọc hiểu báo cáo tài chính của doanh nghiệp thì sẽ có cách tiếp cận hoàn toàn khác với những người học chuẩn mực để làm công việc kế toán, kiểm toán, …
Do vậy, bước đầu tiên trong quá trình học chuẩn mực đó là xác định một cách chính xác mục tiêu học và phương pháp học đúng đắn.
2. Học để hiểu, không phải học để nhớ
Điều quan trọng nhất khi tìm hiểu về chuẩn mực đó là hiểu được tinh thần của chuẩn mực, thay vì nhớ các quy định của chúng.
Hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế tương đối phức tạp, với rất nhiều các quy định chi tiết. Do vậy, việc nhớ hết các quy định này là một việc không cần thiết, không hiệu quả cũng như tương đối bất khả thi trong việc thực hiện.
Trong thực tế công việc, chuẩn mực là thứ mà chúng ta luôn luôn có thể tra cứu bất cứ khi nào cần thiết. Điều quan trọng khi tìm hiểu về một chuẩn mực không phải là việc ghi nhớ chúng, mà là việc có thể hiểu và áp dụng các nội dung của chuẩn mực vào thực tế công việc.
Quy trình học một chuẩn mực trên quan điểm của chúng tôi có thể kể đến như sau:
Nhớ quy định của chuẩn mực -> học cách áp dụng các quy định của chuẩn mực -> hiểu chuẩn mực -> quên.
Có thể thấy trong quy trình trên, việc ghi nhớ các quy định của chuẩn mực chỉ là bước đầu tiên trong quá trình học. Từ việc ghi nhớ này, người học bắt đầu học cách để vận dụng các quy định của chuẩn mực. Tiếp đến là giai đoạn mà người học có thể áp dụng chuẩn mực vào thực tế công việc hay còn gọi là giai đoạn hiểu chuẩn mực.
Đây là giai đoạn mà người học biến các kiến thức của chuẩn mực thành kiến thức của bản thân. Và sau cùng là giai đoạn quên, lúc này người học không còn nhớ về các quy định chi tiết của chuẩn mực nữa. Bộ não được giải phóng để tiếp tục tiếp thu các kiến thức mới và lặp lại quy trình trên.
3. Hãy đọc trọn vẹn chuẩn mực ít nhất một lần
Lời khuyên của chúng tôi đối với các cá nhân quyết định tự học IFRS đó là khi bắt đầu tìm hiểu một chuẩn mực mới, hãy dành thời gian để đọc trọn vẹn các nội dung của chuẩn mực đó ít nhất một lần. Chưa cần ghi nhớ, chưa cần hiểu, chỉ cần đọc.
Tất nhiên, thông thường người học sẽ mang tâm lý muốn đọc tới đâu có thể hiểu được các quy định tới đó. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp của chuẩn mực, lời khuyên của chúng tôi đó là người học nên đọc tổng thể các nội dung của chuẩn mực trước khi đi sâu vào các nội dung quy định chi tiết.
Nếu như bạn mới bắt đầu việc học của chuẩn mực và đang gặp khó khăn, hãy thử áp dụng cách này. Chúng tôi tin tưởng rằng bạn sẽ cảm nhận được hiệu quả trong việc học chuẩn mực sẽ được cải thiện đáng kể.
Lý do cho việc này là bởi vì các quy định của IFRS không được thiết kế cho việc tự học theo thứ tự đánh số quy định của chuẩn mực. Điều này có nghĩa rằng, không phải các nội dung được đề cập trước trong chuẩn mực là các nội dung mà chúng ta nên học trước. Đôi khi, một nội dung được đề cập sau lại hết sức quan trọng trong việc bổ trợ và làm rõ cho các nội dung trước đó. Do vậy, việc đọc tổng thể chuẩn mực sẽ giúp người học có một cái nhìn toàn diện hơn về các nội dung của chuẩn mực đó.
4. Học cách chấp nhận những nội dung mơ hồ
Trong quá trình học, sẽ rất khó để có thể tránh khỏi việc gặp phải những nội dung kiến thức thực sự phức tạp và mơ hồ. Chúng tôi biết rằng đây thực sự là một cảm giác rất khó chịu.
Tuy nhiên, lời khuyên của chúng tôi đó là người học hãy tập làm quen với cảm giác này, thay vì cảm thấy nản lòng và bỏ cuộc, bởi vì đây là cảm giác mà bất kỳ một người học chuẩn mực nào cũng đã, đang và sẽ phải trải qua. Hoàn toàn không có ngoại lệ.
5. Không đặt mục tiêu phải hiểu được toàn bộ chuẩn mực
Chúng tôi biết rằng, bất kỳ người học nào khi tìm hiểu kiến thức về chuẩn mực cũng đều kỳ vọng sẽ có thể học được các nội dung của chuẩn mực một cách trọn vẹn. Tuy nhiên, như đã đề cập tại mục 4, IFRS tồn tại những nội dung thực sự rất phức tạp và việc tiếp thu hết toàn bộ các nội dung này đòi hỏi người học phải bỏ ra rất nhiều công sức cũng như thời gian nghiên cứu.
Tuy nhiên, trong đa số các trường hợp, các nội dung phức tạp lại không phải là các nội dung cốt lõi và quan trọng nhất của chuẩn mực. Và việc dành quá nhiều thời gian cho các nội dung này có lẽ không phải là một chiến lược học tập hiệu quả.
Vậy nên, trên quan điểm của chúng tôi, việc tiếp thu các kiến thức của chuẩn mực được khoảng 80-85% đã là một sự thành công. Đối với các nội dung còn lại người học cũng không cần phải nóng vội. Theo thời gian, chúng ta sẽ dần hiểu được các nội dung này.
6. Hãy cho bản thân thêm thời gian
Chúng tôi hiểu rằng, người học luôn muốn học các kiến thức mới một cách nhanh nhất có thể. Tuy nhiên, việc học một kiến thức mới luôn cần một khoảng thời gian đủ dài để chúng ta có thể thực sự hiểu được chuẩn mực một cách cặn kẽ nhất.
Vậy nên, thay vì cố gắng học tất cả mọi thứ một cách nhanh nhất, hãy đảm bảo rằng bạn dành đủ thời gian cần thiết khi tìm hiểu một nội dung bất kỳ. Hãy kiên nhẫn.
7. Case study, case study, case study
Nếu như có một câu thần chú thần kỳ nhất cho việc học IFRS thì đó sẽ luôn là case study. Không có bất kỳ một phương pháp nào có thể giúp chúng ta có thể hiểu được các quy định một cách nhanh chóng và cặn kẽ bằng với việc nghiên cứu các case study.
Do vậy, trong quá trình học, chúng ta có thể bỏ qua bất kỳ điều gì, nhưng nhất quyết không được phép bỏ qua các case study.
Trong chương trình học của mỗi cá nhân, cho dù là tự học hay theo học trung tâm, hãy đảm bảo rằng chúng ta được tiếp xúc với các case study về kế toán một cách nhiều nhất có thể.
Một thông tin bổ sung là các chương trình đào tạo chuyên môn do Cộng đồng IFRS Việt Nam tổ chức dành một thời lượng đào tạo rất lớn để học viên được tiếp cận với các case study. Thay vì chỉ đơn thuần giới thiệu các quy định của chuẩn mực, chương trình đào tạo của chúng tôi sẽ giúp học viên hiểu rõ cách thức mà các quy định này được áp dụng trong thực tế công việc.
8. Chủ động trong việc học
Điều cuối cùng mà chúng tôi muốn chia sẻ trong bài viết này, đó là người học cần hết sức chủ động trong việc học. Đây là một nguyên tắc quan trọng quyết định đến chiều sâu kiến thức của chúng ta.
Việc học chủ động có thể kể đến như:
- Chủ động tìm hiểu về các kiến thức của chuẩn mực, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào chương trình đào tạo của các trung tâm. Có một thực tế là, cho dù rất cố gắng thì các trung tâm đào tạo cũng sẽ không bao giờ có thể đào tạo hết toàn bộ nội dung của một chuẩn mực. Cái này là giới hạn về mặt kỹ thuật và nguồn lực mà bất kỳ một trung tâm hay một chương trình đào tạo nào cũng sẽ gặp phải;
- Chủ động tìm cách giải quyết các vấn đề kế toán với những kiến thức mà bản thân hiện có. Việc giải quyết vấn đề có thể đúng, có thể sai. Tuy nhiên, cho dù là đúng hay sai thì việc tự bản thân cố gắng giải quyết vấn đề sẽ tạo cơ hội cho việc tìm hiểu các kiến thức mới, và cho dù có sai thì người học chắc chắn cũng sẽ học được điều gì đó từ những sai sót này.
Tại thời điểm mà chúng tôi bắt đầu tìm hiểu về IFRS, đây là một nội dung vẫn còn khá lạ lẫm đối với đa phần người làm kế toán tại Việt Nam và do vậy, gần như hoàn toàn không có diễn đàn cho việc thảo luận chuyên môn. Gần như tất cả các kiến thức đều phải tự mày mò, tìm hiểu.
Biết được các khó khăn này, chúng tôi đã thành lập nhóm Cộng đồng IFRS Việt Nam nhằm hỗ trợ người học trong việc tìm hiểu các kiến thức. Nhìn chung thì hiện tại điều kiện học và tìm hiểu về IFRS đã được cải thiện nhiều so với một vài năm trước. Vấn đề còn lại chỉ đơn giản là nỗ lực của mỗi cá nhân nữa thôi.
Một số khóa học nổi bật
Hợp nhất báo cáo tài chính cơ bản
